Зала 4. Успаміны, водгукі
1. Цытаты з успамінаў. Прысвячэнні.
| Фота | Прозвішча цытуемага, крыніца публікацыі | Цытаты |
|---|---|---|
|
Крыніца:
Быкаў, Васіль. Доўгая дарога дадому : кніга ўспамінаў. – Мінск : ГА БТ “Кніга”, 2003. – 544 с. |
— Карпюк, безумоўна, быў чалавек сумленны і, магчыма, нават хацеў быць сумленным камуністам. Але не ведаў, як ім можна быць. I наогул, што гэта такое — сумленны савецкі чалавек? Што пэўна, ён не любіў хлусні і не цярпеў непарадку — хоць у літаратуры, хоць у войску таксама.
— Але Карпюк быў ня с тых, хто мог бязвольна скарыцца ўладзе, ці ворагу, ці звычайнай жыцьцёвай бязглуздзіцы. Усё жыцьццё гэты чалавек імкнуўся асядлаць свой лёс, хаця тое і каштавала яму аграмадных высілкаў і далёка не заўжды ўдавалася. Але ўдавалася нават у вайну, калі ён уцякаў з канцлягеру, пасьля выбавіўся ад расстрэлу ў партызанскай брыгадзе. Ды і на фронце ўвогулле яму шэнціла, бо пазбыцца пагібелі зь яго цяжкой ранай ня кожнаму ўдалося б. Карпюк выжыў. Зь ягонай прагай да жыцьця ён жыў бы і болей, калі б тое жыцьцё не ўкарацілі зламысьнікі. |
|
Крыніца:
Пяткевіч, А. М. Знайсці сябе сярод сваіх людзей : [пра творчасць пісьменіка Аляксея Карпюка] // Пяткевіч А. М. Старонкі спадчыны : культурнае памежжа Гродзеншчыны : працэсы, з’явы, асобы. – Мінск, 2006. – С. 118–121. |
— У творчасці А.Карпюка — моцная народна-маральная аснова. Маральна-прававыя нормы беларускай народнай культуры сталіся для пісьменніка своеасаблівым камертонам успрымання з'яў і падзей. Яго станоўчыя героі — носьбіты традыцыйна сфармаваных уяўленняў пра справядлівасць і чалавечнасць.
— Вельмі адметная творчая манера празаіка. Чытаеш кнігу і не заўважаеш у ёй устойлівых прыёмаў мастацкага пісьма, сродкаў вобразнай умоўнасці, быццам праходзіць перад табою жывое, рэальнае жыццё з яго звычайнымі чалавечымі адносінамі. Форма апавядання ў А.Карпюка размоўна вольная, не звязаная строг імі сюжэтнымі законамі. Часцей гэта непадробны ў сваёй натуральнасці аповед ад першай асобы — апавядальнік бачыць у нас даверлівага суразмоўцу, уважлівага, як і ён сам, да звычайных, знешне не эфектных з'яў і падрабязнасцяў жыцця. |
|
— Неяк Ігар Жук расказваў мне, як у канцы 80-х гарадзенскія філолагі абмяркоўвалі раман Аляксея Карпюка «Карані». І, калі даходзіла да мовы, то ўсе ў адзін голас хвалілі каларытную і багатую мову персанажаў і ганілі мову аўтара. Пасля абмеркавання Аляксей Нічыпаравіч падняўся, падзякаваў і сказаў: «Гэта ўсё добра, што Вы мне тут сказалі, але не забывайцеся яшчэ і тое, што і мова персанажаў, і мова аўтара – гэта мая мова». Сапраўды, ніякі персанаж не загаворыць каларытнаю моваю, калі тае няма ў арсенале творцы. Ці кожны сучасны пісьменнік можа пахваліцца такім запасам?
— Мне пашчасціла быць асабіста знаёмым з Аляксеем Карпюком, чуць, як ён гаворыць, як выступае. Трэба сказаць, што маўленне пісьменніка было своеасаблівае, ён яўна не быў пурыстым, часам балансаваў на мяжы трасянкі, але не ад слабога ведання, проста, у яго была такая арыгінальная манера гаварэння.Ёсць розныя сведамасці, у адных паміж рознымі мовамі, рознымі пластамі маўлення існуе строгі водападзел, у іншых гэтыя бар’еры менш строгія – галоўнае максімальна поўна выявіць думкі і пачуцці. — Аляксей Нічыпаравіч быў адукаваным чалавекам, з незвычайным лёсам, багатым жыццёвым досведам: ён скончыў польскую школу, пабываў у нямецкім палоне, здолеў уцячы адтуль, далучыцца да партызанкі, пасля вайны скончыў факультэт замежных моў. Я не чуў, як ён гаворыць па-польску, па-нямецку, але, думаю, што ён свабодна размаўляў на гэтых мовах.Ягонае пабытовае маўленне я б назваў вольным і раскаваным, без усякіх комплексаў аб «правільнасці» і «няправільнасці». Але адна справа гутарковае маўленне, і зусім іншая – пісьмовае. Я гэта разумеў, але тады недаацэньваў Аляксея Нічыпаравіча як знаўцу мовы. А па-новаму адкрыў для сябе Карпюка, калі прачытаў яго з алоўкам. Асабліва пасля таго, як, працуючы ў выдавецтве «Мастацкая літаратура», стаў укладаннікам і рэдактарам выбранага пісьменніка. Не адразу я разгледзеў, як добра ён валодае сваёю роднаю беластоцкаю гаворкаю, як дасціпна ўмее перадаваць яе фанетычныя асаблівасці, колькі ў яго цікавай лексікі. А разгледзеўшы, быў уражаны. … Выступаючы рэдактарам ці ўкладаннікам кніг я стараўся, калі ўдавалася, фіксаваць цікавыя моўныя факты. Адна толькі Карпюкова «Пушчанская адысея» істотна ўзбагаціла мой нататнік. |
|
|
З выступу на адкрыцці мемарыяльнай дошкі Аляксею Карпюку ў Гродна, 2019 год
|
— Ён рабіў наша жыццё займальным і цікавым, гульнёй і разам з тым усе цяжкія выпрабаванні браў на сябе, і часам мы пра іх і не ведалі… Прыязджала я пасля канікул да яго, а ён: “Што ты там напісала? Ну, пакінь…”. Урэшце назбіраў, а пасля з жонкай, Інай Анатольеўна, яны надрукавалі гэтыя вершы на машынцы, завезлі ў Мінск Алесю Адамовічу. Яны мне кніжку падрыхтавалі, надрукавалі, пра гэта я не ведала, для мяне гэта быў сюрпрыз… Мова Алексея Нічыпаравіча была не такая, як мова Крапівы, Лынькова і нават Брыля. Ён пісаў на сваёй, на страшаўскай мове, бо паходзіў з вёскі Страшава з-пад Беластока. Наколькі гэта важна — захаваць мову нейкага канкрэтнага рэгіёна сёння. Мова Карпюка — нейкая самабытная, якая цякла па гэтым Нёмане і злучала беластоцкіх беларусаў і ўсю Беларусь. |
|
Бічэль, Д. І. Аляксей Карпюк : [верш] / Данута Бічэль // Бічэль Д. Выбраныя творы / Данута Бічэль. – Мінск : Беларуская навука, 2016. – С. 139.
|
Аляксей Карпюк
Адзін праслаўлены дзяцюк
Карпюк ішоў ад страшаўскіх нізін
З саракавых па дзевяносты і другі
Не заўважалі ўсе змаганцы ў мітусні,
Наколькі дужаю была яго рука, |
|
|
Крыніца:
Фядута, А. І. У змаганні за Праўду // Карпюк, А. Выбраныя творы. – Мінск, 2007. – 600 с. – (Беларускі кнігазбор : Серыя 1. Мастацкая літаратура). – С. 5–24. |
— Аляксею Карпюку не трэба было нічога выдумляць. Большую частку свайго жыцця ён пражыў у Гародні, сталіцы Заходняй Беларусі, і пераўтварыў гэты горад у сваю Ёкнапатофу — цэнтр сваёй літаратурнай карты. I калі чытаеш яго кнігі, адчуваеш сябе экскурсантам, якога вядзе па Гародні разумны і ўважлівы гаспадар гэтай зямлі, які ведае ўсё і ўсіх навакол.
– Ён заўсёды быў занадта нязручным для любой улады. … І не толькі для ўлады. Хоць пісьменнік і не дажыў да эпохі «рынкавага сацыялізму», але нават гады перабудовы паказалі, што і для апазіцыі ён заставаўся «не зусім сваім» — занадта «левым» паводле перакананняў, занадта «інтэрнацыяналістам». Магчыма, таму што не ўкладваўся ў схемы, быў недастаткова гнуткім для тых, хто перабягаў з лагера ў лагер у пошуках больш цёплага месца. А сапраўдныя змагары за справядлівасць — такія, як сам Аляксей Нічыпаравіч — зноў засталіся незапатрабаванымі. Але старыя гарадзенскія брукаванкі да гэтай пары добра памятаюць яго цяжкія крокі — крокі стомленага чалавека, які прысвяціў жыццё пошуку справядлівасці і адышоў непераможаным — у Вечнасць. |
|
Крыніца:
Пракопчык, Барыс. Вяртанне старажытнага вадаліва // Сайт газеты “Звязда”. – 02.04.2015. – Рэжым доступу: http://zviazda.by/be/news/20150402/1427923246-vyartannestarazhytnaga-vadaliva. – Дата доступу: 14.02.2020. |
— 1979 год. Заходжу ў музей, дзе дырэктарам высокі мужчына — такога каўбойскага, вэстэрнаўскага выгляду, як у галівудскіх фільмах. Кажу, хто я такі, што хачу працаваць у музеі. Вакансій, на жаль, няма. «Але ты да нас заходзь», — абнадзеіў Аляксей Нічыпаравіч. У той час я быў знаёмы з беларускімі пісьменнікамі. Уладзімір Дамашэвіч пазнаёміў мяне з Уладзімірам Караткевічам. Расказаў ім пра жаданне працаваць у музеі, і яны перадалі мне ліст да Карпюка. Канверт я не адкрываў, але відавочна, што гэта была нейкая пратэкцыя. Неўзабаве я зноў прыйшоў да Аляксея Нічыпаравіча. Ён прачытаў ліст, паклаў яго ў шуфляду і сказаў: «Так, хлопец, ты нам панравіўсо (ён так «сокаў» і «сакаў», як на Беласточчыне, яго малой радзіме гавораць), пакінь свае каардынаты. І як будзе месца — мы цябе знойдзем». Так і сталася.
— Вось якім яму запомніўся Аляксей Карпюк як чалавек і дырэктар музея: — Цяжка было зразумець, калі Аляксей Нічыпаравіч жартуе, а калі гаворыць сур'ёзна. Але чалавек ён быў высокамаральны. Страшна не любіў выпівох — лічыў гэта найгоршай заганай. Але, разам з тым, мог сабраць застолле, якое не перарастала ў п'янку. Не любіў бюракратызму, «правакаваў» творчыя адносіны да любой работы. Менавіта Карпюк зрушыў з месца рэстаўрацыю будынкаў базыліянскага манастыра, што музей атрымаў у вельмі занядбаным стане. Напрыклад раздабыў медзь, якой пакрылі манастырскія купалы. |
|
З выступу на адкрыцці мемарыяльнай дошкі Аляксею Карпюку ў Гродна, 2019 год
|
— Аляксей Карпюк не быў адміністратарам, ён быў падзвіжнікам, даваў магчымасць нам, тады маладым супрацоўнікам музея атэізму і рэлігіі, свабодна мысліць. Выхоўваў у нас дэмакратызм, самастойнае мысленне, ён так і казаў: “Я з вас гэты правінцыялізм выб’ю…”. Даваў магчымасці развівацца, пасылаў у розныя рэгіёны Савецкага Саюза. Вакол сабе стварыў непаўторную аўру, сфарміраваў асяроддзе аднадумцаў, правакаваў на творчасць, на працу. Асаблівасць яго асобы ў тым, што ён аднолькава размаўляў і з міністрам, і з шафёрам, ставіўся да ўсіх неверагодна справядліва, быў праўдалюбам. Лічу, што часткова з’яўляюся яго выхаванцам. | |
|
Крыніца:
Калеснік, У. Плён творчасці – дослед жыцця : [аб творчасці А. Карпюка] // Карпюк, А. Выбраныя творы : у 2 т. Т.1. – Мн.: Маст. літ., 1991. – С.5–22. |
— Я. Брыль убачыў у пачынаючым пісьменніку агонь душэўнай ахвярнасці, бескарыслівасці, таму не толькі цярпліва спрачаўся, а і чысціў яго мову, дапамагаў выпрацоўваць манеру і культуру пісьма. Вучань аказаўся працавітым, упартым, перапісваў тэксты па 20-30 разоў і з божай дапамогай даводзіў да чытэльнасці. Гефестава праца ўпэўнівала, што аснова мастацкага таленту не ва ўменні пісаць зграбна, хлёстка, а ў здольнасці адчуваць, чым жывуць людзі, што ў іх баліць, і мець патрэбу, а часта і смеласць дапамагаць ім, абараняць іх ад крыўдзіцеляў, якімі б дужымі тыя ні былі. Пісанне для Карпюка было і застаецца перш за ўсё ўдзелам у фарміраванні грамадскай думкі, уздзеяннем на сумленне і норавы, а ўрэшце — арганізацыяй грамадскай волі.
— Карпюк падхоплівае тую лінію народнасці ў беларускай літаратуры, якую пачалі Дунін-Марцінкевіч з яго Навумам Прыгаворкам, Багушэвіч з яго Аліндаркам, Купала з «Тутэйшымі», Колас з «Новай зямлёй», Брыль з «Сірочым хлебам» і «Птушкамі і гнёздамі», Караткевіч з «Чазеніяй», Мележ з «Палескай хронікай», Кудравец з «Сачыненнем на вольную тэму», Зуёнак з «Маўчаннем травы», Пташнікаў з «Алімпіядай», Дудараў з мудрымі дзівакамі-земляробамі і салдатамі, Карамазаў і Казько з «экалагічнымі» палотнамі пра сціплых рупліўцаў, хавальнікаў народных традыцый і ахоўнікаў зялёнага ўбранства краіны, вартаўнікоў родных гнёздаў. |
|
Крыніца:
Клейн, Б. Недосказанное. Имена / Борис Самуилович Клейн – Минск : Лимариус, 2008. — 456 с. |
— Мне есть что сказать об этом действительно незаурядном, разносторонне одаренном человеке, который был моим другом. Его образ мне не нужно вызывать в памяти, он является, как будто мы расстались вчера. Такой же улыбчивый, доверчивый до наивности, импульсивный, — «большое дитя», — говорили о нем и так. Все это бросалось в глаза, но глубоко сидела в нем забота.
Действовала, если так можно ее назвать, «компонента» сознания, двигавшая Карпюка навстречу ситуациям, опасным и для него самого, и для близких. Я бы не стал причислять Алексея к разряду симпатичных, но взбалмошных борцов против «зла». Он знал, против чего восставал. — Карпюк предпочитал заниматься в Доме Элизы Ожешко, где отвели комнату для Гродненского отделения Союза писателей. Тут он печатал на машинке, раскладывая готовые страницы на столах. Отсюда мы отправлялись в «походы» по городским улицам. Алексей знал каждый закоулок. Таким его запомнили и полюбили многие: добрым странником, как будто подводившим итоги каждого дня. |
|
Крыніца:
Шепелевич, Марина. Путь девушки из Гродно: еще одно восхождение. — Гродно, 2015. |
— Аляксей Карпюк – гераічны салдат, партызан, многа зрабіў пасля вайны. Калі я прыязджала ў Гродна, мы сустракаліся, ён заўсёды суправаджаў мяне на могілкі бацькоў майго мужа – Машэвіцкіх. Гэта гераічны, мужны, вельмі добрасумленны чалавек. Выключна добрасумленны чалавек.
|
|
Крыніца:
Вашкевіч, А. «Больш за ўсё я люблю свабоду… : гісторыя Аляксея Карпюка. – Дзеяслоў. – 2007. – № 4. – С. 252–269). Электронная версія чосопіса: http://dziejaslou.by/old/www.dziejaslou.by/inter/dzeja/dzeja.nsf/htmlpage/vash2902ec.html?OpenDocument |
— У 1992 годзе, калі ў падменскіх Бараўлянах паміраў Аляксей Нічыпаравіч Карпюк, мне было толькі дзесяць. Ведаць пісьменніка я ніяк ня мог, ды і час для грунтоўнага знаёмства з яго творамі прыйшоў пазней, гадоў праз пяць-сем. Але я выдатна помню, як мой бацька яшчэ ў ліпені восемдзесят дзявятага чытаў надрукаваныя ў “Гродненской правде” і скалануўшыя тады Горадню карпюковыя “Печальные были”. Чытаў ён іх гучна, з уздымам, адпаведна настрою ўсяго аўтарскага тэксту, бескампраміснага і рэзкага. Я, здаецца, ніколі да гэтага такім свайго бацьку ня бачыў. У яго голасе і паміж кожным радком артыкулу адчуваўся адзін ці то сумны, ці то радасны матыў: “Вось, нарэшце, праўда і пра нас.”
— Разуменьне таго, што значыць для мяне імя Аляксея Карпюка, прыходзіла паступова. Першыя яго творы я прачытаў, маючы гадоў пятнаццаць, і сёньня ўспамінаю, як упершыню захапляўся адважнымі партызанамі з “Маёй Джамалунгмы” і “Пушчанскай Адысеі”, размазваў па твары слёзы над “Данутай” ці “Каранямі”, заходзіўся ад гневу, калі чытаў “Разьвітаньне з ілюзіямі”... — … “Адчуваньня, што ўсё магчымае табою зроблена, – так гаварыў Карпюк Калесніку незадоўга да смерці, – у мяне няма. Аднак і пра тое яшчэ большае, што трэба, можна і варта было зрабіць, думаецца ня надта настойліва і часта, відаць, і проста ад узроставай ды хвараблівай старасьці, ад натуральнай стомы, вычарпанасці і – дзякуй Богу – здольнасці бачыць межы сваіх творчых магчымасцяў.”Сказанае Карпюком напярэдадні свайго апошняга шляху Калесніку – праўда. У Аляксея Нічыпаравіча, больш чым у каго-небудзь іншага з беларускіх пісьменьнікаў, няма недагаворанасці, двухсэнсоўнасці, даравальнасці для іншых і найперш для самога сябе. Карпюк у сваіх творах хіба насамрэч сказаў усё, што хацеў сказаць, і яго шчырасьць, разам з вялікай і годна пройдзенай жыцьцёвай дарогай, падсьвядома падкуплялі і мяне. — Карпюка няма з намі… Не бачна больш яго постаці, якая шпарка крочыць да дамка пісьменніцы Элізы Ажэшкі. Ня ўбачаць больш ніколі гарадзенцы яго суворага твару з заліхвацкім чубам над ім. “Ёсьць у Гродне жаласная песня, толькі не хапае Карпюка”, – гэты радок са складзенай яшчэ адным гарадзенскім старажылам Яўгенам Петрашэвічам песні прыходзіць у маю галаву вельмі часта. Таксама часта, блукаючы гарадзенскімі вулкамі, я думаю і аб тым, дзе знайсці тыя прымаўкі і трапныя словы, які паказаць прыклад і якую напісаць кнігу, каб вярнуць новым пакаленням беларусаў веру ў спрадвечнасць ПРАЦЫ, СУМЛЕНЬНЯ і ПРАЎДЫ. Нярэдка сумняваюся – ды і ці магчыма гэта ўвогулле, ці не набліжае нас няўмольная гісторыя да таго канца, аб якім казалі старадаўнія прарокі, блукаючы па берагах Іардану. Загадваць ня буду, але цвёрда ўсведамляю адно, пакуль будзе пасылаць нам Бог такіх людзей, як Аляксей Карпюк, датуль будзе жыць надзея. |
|
Крыніца:
Голуб, Ю. Цень Карпюка : [верш] / Ю. Голуб // Голуб Ю. Поруч з дажджом : вершы / Ю. Голуб. – Мінск, 2001. – С. 19. |
Цень Карпюка
На зборышчах і святах
Валіла збродня валам
Зубны не ціхнуў скрыгат.
Ці помніш, партызане,
Бяды дапіты кубак.
«Пушчанскім адысеям»
Хаця й сабаку з’елі, |
|
Шарж на Аляксея Карпюка, які захаваўся ў яго сямейным архіве. Упершыню апублікаваны ў газеце “Известия”.
|
|
|
Па словах скульптара У. Церабуна, Гудзевіцкі дзяржаўны літаратурна-краязнаўчы музей захоўвае ў сваіх фондах бюст Аляксея Нічыпаравіча Карпюка з гіпсу (але аўтар там не пазначаны).Чола Кукуладзе быў знаёмы з Аляксеем Карпюком (пра яго ўзгадвае Аляксей Нічыпаравіч у «Запісках дырэктара музея»), і ў адзін з прыездаў у Беларусь зрабіў гэтую скульптурную работу.Яна магла захоўвацца ў калекцыі гродзенскага мастака Аляксандра Ліпеня, а затым трапіла ў музей.
|
|
|
Петрашэвіч, Я. Мілагучная песня : Аляксею Карпюку : [верш] / Яўген Петрашэвіч // Петрашэвіч Я. Пасынкі : [вершы] / Яўген Петрашэвіч. – Гродна, 2014. – С. 69.
|
Мілагучная песня Аляксею Карпюку
Выйду любавацца на прадвесне
Ён любіў паслухаць плач жалейкі,
Гэта Беларусь яго святая,
Будзе вецер абдымаць і песціць |
|
Кудлачёв,В. Алексей Карпюк : [стихотворение] / Кудлачев В. // Кудлачёв В. Дали дорог : стихи – Гродно, 2000. – С. 12.
|
Алексей Карпюк
Алексей Карпюк – пример терпенья, |
2. Успаміны. ЛітКрытыка. Лісты.
| Фота аўтара | Аўтар ці крыніца публікацыі | Тэксты |
|---|---|---|
|
Крыніца:
Андраюк, С. Напісанае-перажытае : пра творчасць Аляксея Карпюка / Серафім Андраюк // Літаратура і мастацтва. – 2010. – 9 красавіка (№ 14) – С. 1. |
Просмотр
|
|
|
Бічэль-Загнетава, Д. Арыгінальны талент / Д. Бічэль-Загнетава // Карпюк, А. Выбр. тв.: У 2 т. Т. 1. Аповесці. Т. 2. Раман-быль, апавяданні. – Мінск: Маст. літ., 1982. – С. 3–6.
Бічэль-Загнетава, Д. Васіль Быкаў і Аляксей Карпюк // Хадзі на мой голас : эсэ / Бічэль-Загнетава Данута Іванаўна. – Гародня : Wroclaw, 2008. – 330 с. – (Гарадзенская библиятэка). Бічэль, Д. «Сэрца людское яднаецца з сэрцам сусвету…» : [пра беларускага пісьменніка Аляксея Нічыпаравіча Карпюка / Д. Бічэль // Карпюк, А. Развітанне з ілюзіямі : эсэ, апавяданні, дзеннікі / А. Карпюк. – Гародня-Wroclaw, 2008. – С. 5–27. Бічэль, Д. Аляксей Карпюк і Васіль Быкаў / Данута Бічэль // Наша вера : часопіс / Дабрачынны грамадзкі фонд «Маці Божая Фацімская». – 2015. – № 4. – С. 50–53. |
Просмотр
|
|
Просмотр
|
||
|
Просмотр
|
||
|
Просмотр
|
||
|
Просмотр
|
||
|
Артыкул з газеты “Літаратурная Беларусь” (2007 год)
Блакіт, В. «Транспартная адысея» Аляксея Карпюка [Электронны рэсурс] // Гродзенскі дзяржаўны гісторыка-археалагічны музей: старонка ў facebook. – Рэжым доступу: https://fr-fr.facebook.com/GrodzenskiDzarzaunyGistorykaArhealagicnyMuzej/posts/2632678233614588/.– Дата доступу : 08.09.2020. – фота. |
Просмотр
|
|
Просмотр
|
||
|
З Дадатку да кнігі: Карпюк, А. Выбраныя творы / А. Карпюк. – Мінск, 2007.– 600 с. – (Беларускі кнігазбор : Серыя 1. Мастацкая літаратура).
|
Просмотр
|
|
|
З кніг: Быкаў, В. У. Поўны збор твораў : у 14 т. / Васіль Быкаў. – Мінск, 2009. – Т. 8.
Быкаў, В. [Успаміны пра Карпюка-выступоўца] // На крыжах. – Мінск, 1992. – С. 156–160. Быкаў, В. «Чалавек надзвычайны, сапраўдны гарадзенец» [да 85-годдзя з дня нараджэння беларускага пісьменніка А. Карпюка] / В. Быкаў; фота // Наша слова. – 2005. – 13 красавіка. – С. 1. |
Просмотр
|
|
Просмотр
|
||
|
Успаміны з кнігі: Шепелевич, Марина. Путь девушки из Гродно: еще одно восхождение. — Гродно, 2015.
|
Просмотр
|
|
Крыніца:
Чыгрын, С. Аляксей Карпюк // Ніва. – 2001. – 17 чэрвеня. – С. 9. Чыгрын,С. Літаратурная спадчына Аляксея Карпюка / Сяргей Чыгрын // Ніва. – 2008. – 11 мая (№19). – С.8. |
Просмотр
|
|
Просмотр
|
||
|
|
Фядута, А. І. У змаганні за Праўду / Аляксандр Фядута // Карпюк, А. Выбраныя творы / А. Карпюк. – Мінск, 2007. – 600 с. – (Беларускі кнігазбор : Серыя 1. Мастацкая літаратура). – С. 5–24.
|
Просмотр
|
|
Артыкулы:
Гавін, Т. Лепшы сябра палякаў : [пра змаганне А.Карпюка за польскае адраджэнне ў 1987–1990 гг.] / фота // Ніва (Беласток). – 2002. – 28 ліпеня. – С. 5. Гавін, Т. Пісьменнік Аляксей Карпюк і польскае Адраджэнне ў Беларусі падчас Перабудовы / Т. Гавін // Гарадзенскі соцыум 2014. Чалавек у прасторы горада ХV–ХХ стст. : матэрыялы Міжн. навук. канферэнцыі, Гародня, 7–8 лістапада 2014 г.. – Минск : [Б. и.], 2015 . – С. 356–362. |
Просмотр
|
|
Просмотр
|
||
|
Узяты з Дадатку да кнігі: Карпюк, А. Выбраныя творы / А. Карпюк. – Мінск, 2007.– 600 с. – (Беларускі кнігазбор : Серыя 1. Мастацкая літаратура).
|
Просмотр
|
|
|
З выдання:
Калеснік, У. Плён творчасці – дослед жыцця : [аб творчасці А.Карпюка] // Карпюк, А. Выбраныя творы : у 2 т. Т.1. Данута : аповесць; Апавяданні. Публіцыстыка / прадм. У.Калесніка. – Мн.: Маст. літ., 1991. – С.5–22. |
Просмотр
|
|
|
Главы з кніг:
1. Клейн, Б. Недосказанное / Борис Клейн; предисловие: В. Корнелюк, И. Соркина. – Минск : Лимариус, 2019. – 340 с. : ил. 2. Клейн, Б. Недосказанное. Имена / Борис Самуилович Клейн – Минск : Лимариус, 2008. — 456 с. |
Просмотр
|
|
Просмотр
|
||
|
Ляшчонак, Н. Заўтра заўседы позна : [успаміны пра белар. пісьменніка, заслужанага работніка культуры Аляксея Карпюка] / Н. Ляшчонак // Карпюк, А. Выбраныя творы. – Мінск, 2007. – С. 561.
«Лёс даў нам такога дырэктара» // Звязда : сайт газеты. – Рэжым доступу: http://www.zviazda.by/be/news/20150424/1429825873-lyos-dau-nam-takoga-dyrektara. – Дата доступу: 20.03.2020. |
Просмотр
|
|
Крыніца:
артыкул у газеце “Каскад”, 2009, №12 (336). |
Просмотр
|
|
|
Крыніцы:
Петрушкевіч, Ала. Аляксей Карпюк – ураджэнец Беласточчыны : да 90-годдзя з дня нараджэння / Ала Петрушкевіч // Ніва. – 2010. – №16 (18.04.2010). – С. 8, 11. |
Просмотр
|
|
Петрушкевіч, Ала. Успаміны пра Аляксея Карпюка [Электронны рэсурс] // facebook.com: асабістая старонка. – Рэжым доступу: https://www.facebook.com/ala.petrushkevich/posts/821993044566763. – Дата доступу: 09.08.2019.
|
Просмотр
|
|
|
Петрушкевіч, А. Вяршыні Аляксея Карпюка // Роднае слова. – 2010. – № 4. – С. 3–8.
|
Просмотр
|
|
|
Петрушкевіч, А. М. Літаратура Гродзеншчыны другой паловы XX стагоддзя. Проза Аляксея Карпюка / А. М. Петрушкевіч // Петрушкевіч А. М. Літаратурная Гарадзеншчына ў постацях і лёсах : дапаможнік для студэнтаў вузаў / А. М. Петрушкевіч. – Гродна, 2010. – С. 56–63.
|
Просмотр
|
|
|
Петрушкевіч, А. М. Праблема беларуска-польскіх дачыненняў у аповесці Аляксея Карпюка «Данута» / А. М. Петрушкевіч // Шлях да ўзаемнасці = Droga ku wzajemnosci : матэрыялы XV міжнароднай навуковай канферэнцыі, Гродна, 13–14 лістапада 2008 года / Установа адукацыі «Гродзенскі дзяржаўны універсітэт імя Я. Купалы» ; рэдкалегія : I. П. Крэнь. – Гродна : ГрДУ, 2009 . – С. 344–348.
|
Просмотр
|
|
|
Крыніцы:
Пяткевіч, А. М. Знайсці сябе сярод сваіх людзей : [пра творчасць Аляксея Карпюка] // Пяткевіч А. М. Старонкі спадчыны : культурнае памежжа Гродзеншчыны : працэсы,з’явы, асобы. – Мінск, 2006. – С. 118–121. |
Просмотр
|
|
Пяткевіч, А. З вайны : [беларускі пісьменнік А. Карпюк // Пяткевіч А. Літаратурная Гродзеншчына : Мясціны. Людзі. Кнігі. – Мінск, 1996. – С. 44.
|
Просмотр
|
|
|
Крыніца:
Пракопчык, Б. Вяртанне старажытнага вадаліва : [пра выставу да 95-годдзя пісьменніка Аляксея Карпюка ў Гродзенскім дзяржаўным музеі гісторыі рэлігіі] / Барыс Пракопчык ; фота // Звязда. – 2015. – 2 красавіка. – С. 12. ; сайт газеты – http://zviazda.by/be/news/20150402/1427923246-vyartannestarazhytnaga-vadaliva. – Дата доступу: 14.02.2020. |
Просмотр
|
|
Крыніца:
Рымар, Р. Васількі ад Аляксея Карпюка : [успаміны пра беларускага пісьменніка] / Роза Рымар // Літаратура і мастацтва. – 2014. – 5 лістапада. – С. 7. Рымар, Р. Васількі ад Аляксея Карпюка : [успаміны аўтара пра беларускага пісьменніка] / Роза Рымар // Народная воля. – 2014. – 4 лістапада. – С. 7. |
Просмотр
|
|
Просмотр
|
||
|
Крыніцы:
Карпюк, В. А. Тата, мама, мы... : [гутарка з дачкой пісьменніка Аляксея Карпюка Валянцінай Карпюк] / В. Карпюк ; запісаў Барыс Пракопчык // Звязда. – 2015. – 13 чэрвеня. – С. 1, 4 : фота ; сайт газеты “Звязда”. – Рэжым доступу: http://zviazda.by/be/news/20150402/1427923246-vyartanne-starazhytnaga-vadaliva Карпюк, В. А. Пісьменнік. Патрыёт. Грамадзянін : [да 100-годдзя Аляксея Нічыпаравіча Карпюка ўступны артыкул і гутарка з дачкой пісьменніка Валянцінай] / гутарыла і запісала Д. Рапейка; уступ. артыкул В. І. Варанец // Эскулап: газета Гродзенскага дзяржаўнага медыцынскага ўніверсітэта. – 2020. – № 3(236). – 30 красавіка. – С. 12–14; Рэжым доступу: http://www.grsmu.by/files/file/university/eskulap/gazeta_3_30042020.pdf?fbclid=IwAR2J6uk-qbQnpt55IPb2UCiYowcl39ATdhthddCJTJoaWmxYwAiLpFmo45k. – Дата доступу: 26.10.2020 |
Просмотр
|
|
Просмотр
|
||
|
Крыніца:
Тарас, В. На острове воспоминаний / В. Тарас // Нёман. – 1998. – № 5. – С. 99–100. |
Просмотр
|
|
Крыніца:
Хільмановіч, У. А. Карпюк : іду пісаць кніжкі / Ул. Хільмановіч // Ніва (Беласток). – 2005. – 22 мая. – С. 8. |
Просмотр
|
|
|
Крыніца:
Петрашэвіч, Я. З успамінаў пра гарадзенскіх пісьменнікаў. Аляксей Карпюк // На Нёманскай хвалі : літаратурны альманах. № 5. / рэдакцыйная калегія : Л.А. Кебіч (гал. рэд.), Д. М. Радзівончык, А. З. Сабуць, Р. К. Казлоўскі, С. М. Тарасава. – Гродна, 2016. – С. 48–49. |
Просмотр
|
|
Крыніца:
Арсяновіч, Дар'я Уладзіміраўна. Да стагоддзя Аляксея Нічыпаравіча Карпюка [Электронны рэсурс] / Арсяновіч, Дар'я Уладзіміраўна // Архівы Беларусі: сайт. – Рэжым доступу: https://www.facebook.com/archivesbelarus/posts/774769643052482. – Дата доступу: 10.04.2020. |
Просмотр
|
|
Крыніца:
Аляксей Карпюк : «Не буду гаварыць за палякаў» : [аб узаемаадносінах польскага і беларускага народаў : гутарка з пісьменнікам / запісалі Д. Бічэль-Загнетава і А.Чобат : па матэрыялах газеты «Рэанімова» (1992, кастр., №1)] // Наша слова. – 1993. – 14 ліпеня (№ 28). – С. 2-3. |
Просмотр
|
|
Крыніца:
Арлоў, У. Аляксей Карпюк / Ул. Арлоў ; фота // Арлоў У. Імены свабоды / Ул. Арлоў. – Мінск, 2007. – С. 350–351. |
Просмотр
|
|
Крыніца:
Кандратаў, М. Шлях праўды Аляксея Карпюка: (пра Аляксея Карпюка (1920–1992)) / Мікола Кандратаў // Маладосць. – 2012. – №4. – С.112–114. |
Просмотр
|
|
Крыніца:
Чобат, А. Чалавек іншага пакалення : [пра беларускага пісьменніка А. Карпюка : 14.04.1920–14.07.1992] / Алесь Чобат // Ніва. – 1992. – Жнівень (№ 32). – С. 3. |
Просмотр
|
|
Крыніца:
Васько, У. Г. Абласны семінар : [аб удзеле А.Карпюка ў абласным семінары маладых пісьменнікаў у 1964] / Уладзімір Васько // Васько У. Зігзагі лёсу / Уладзімір Васько. – Гродна : ТАА «ЮрСа Прынт», 2017. – С. 138–139. Васько, У. Г. Пад аўрай Васіля Быкава. Студэнцкі перыяд / Уладзімір Васько // Васько У. Зігзагі лёсу / Уладзімір Васько. – Гродна : ТАА «ЮрСа Прынт», 2017. – С.101–111. |
Просмотр
|
|
Просмотр
|
||
|
Крыніца:
Астравец, С. Апавяданне Быкава пра Быкава і Карпюка / Сяргей Астравец // Новы замак : літаратурны альманах. Гродна. MMXVІ (Вып. 5) / [рэдакцыйная рада : Ю. Голуб, І. Жук, А. Пяткевіч ; укладанне : С. Астравец ; падрыхтоўка выдання, здымкі: С. Астравец] ; Гродзенскае абласное аддзяленне грамадскага аб'яднання «Саюз беларускіх пісьменнікаў». – Мінск : Кнігазбор, 2017. – С. 247–249. |
Просмотр
|
|
Крыніца:
Сушко, Т. З "джалам" вайны: гісторыя знакамітага Купалаўца [Аляксея Карпюка] / Таццяна Сушко ; фота // Гродзенскі ўніверсітэт. – 2020. – 19 лютага. – С. 6–7. |
Просмотр
|
|
Крыніца:
Лабовiч, А. В. Быкаў, А. Карпюк, М. Васiлёк – пiсьменнiкi-змагары / Антон Лабовiч ; фота // Наша слова. – 2005. – 21 верасня. – C. 8. |
Просмотр
|
|
|
Крыніца:
Мікуліч, М. Талент, заручаны з небам / Мікола Мікуліч ; фота // Полымя. – 2012. – № 9. – С. 129–146. |
Просмотр
|
|
|
Крыніца:
Станкевіч, С. Беларуская падсавецкая літаратура першай паловы 60-ых гадоў / С. Станкевіч // Запісы. 1966. – № 4. – С. 7–170. – Са зместу [аб аповесці «Пушчанская адысея» Аляксея Карпюка]. – С. 129–130. |
Просмотр
|
|
Крыніца:
Sakowicz, A. Партызанская тэма ў аповесці «Пушчанская адысея» Аляксея Карпюка / A. Sakowicz // Acta Polono-Ruthenica ХХ. – 2015. – С. 121-134. |
Просмотр
|
|
Крыніца:
Карпюк, В. Ад по имени Штуттгоф [Электронный ресурс] / В. Карпюк // sb.by. – Режим доступа : https://www.sb.by/articles/ad-po-imeni-shtuttgof.html. – Дата доступа : 27.01.2021. |
Просмотр
|
